Urartu Kalıntıları, MÖ 9. Yüzyıldan Günümüze Bir Yerleşim

Hozat’ın Tarihi: Urartu’dan Günümüze Bir Yerleşim

Hozat, Tunceli ilinin doğusunda, Yukarı Fırat Havzası’nda bulunan bir ilçedir. Hozat’ın ne zaman ve kimler tarafından kurulduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak arkeolojik ve epigrafik kaynaklar, Hozat’ın çok eski bir yerleşim olduğunu göstermektedir. Bu yazıda, Hozat’ın tarihi, Urartu kaynaklarında geçen “Huzana” adıyla başlayan ve günümüze kadar devam eden kültürel izlerini inceleyeceğiz.

Huzana: Urartu Kaynaklarında Hozat

Urartu, MÖ 9. yüzyıldan MÖ 6. yüzyıla kadar Doğu Anadolu Bölgesi’nde hüküm sürmüş bir antik krallıktır. Urartu kaynakları, bölgedeki yerleşimleri ve coğrafi özellikleri tanımlamak için çeşitli adlar kullanmıştır. Bu adlardan biri de “Huzana” olarak geçmektedir. Huzana, Urartu kralı II. Sarduri’nin MÖ 8. yüzyılın sonlarında yaptığı seferlerde ele geçirdiği bir yerleşimdir. Huzana’nın nerede olduğu konusunda farklı görüşler vardır. Bazı araştırmacılar, Huzana’nın Hozat olduğunu iddia etmektedir . Bu görüşe göre, Huzana adı zamanla Hozat şekline dönüşmüştür. Ancak bu görüşe karşı çıkanlar da vardır. Bu görüşe göre, Huzana adı başka bir yerleşimi ifade etmektedir ve Hozat ile ilgisi yoktur.

Hozat: Arkeolojik Kanıtlarla Desteklenen Bir Yerleşim

Epigrafik kaynakların yetersizliğine rağmen, arkeolojik kanıtlar Hozat bölgesinde yerleşimin çok daha erken dönemlere gittiğini göstermektedir. Keban Kurtarma Kazıları ile ortaya çıkan buluntular ile birlikte yörenin yerleşim tarihi, Paleolitik Dönem’den başlamak üzere; Neolitik, Kalkolitik, Tunç ve Demir Çağlarına kadar kültür verilerinin kesintisiz devam ettiği söylenebilir. Bu buluntular arasında çeşitli seramik parçaları, obsidiyen aletler, metal eşyalar, sikke ve mühürler gibi eserler bulunmaktadır. Ayrıca bölgede çok sayıda kaya mezarı, kaya resmi ve yazıt da bulunmaktadır.

Hozat, Cumhuriyet döneminde de önemli bir yerleşim olmuştur. Tunceli ilinin kurulmasından sonra ilçe statüsüne kavuşmuştur. Hozat, tarihi, kültürel ve doğal güzellikleriyle zengin bir ilçedir. Hozat’ın tarihi, Urartu kaynaklarında geçen “Huzana” adıyla başlayan ve günümüze kadar devam eden kültürel izlerini taşımaktadır. (İLKHA)