"Dersim Köylerinin Tarihsel İsimleri Aydınlatılıyor"

Dersim, Türkiye'nin tarihi ve kültürel zenginliklerle dolu coğrafyalarından biridir. Yıllar içinde sosyal, siyasi ve kültürel dinamiklerin etkisiyle birçok yerleşim yeri isim değişikliğine uğramıştır. Bu değişiklikler, bölgenin tarihi kimliğini ve geçmişteki etnik çeşitliliğini daha iyi anlamak adına büyük önem taşımaktadır.

Dersim ilçelerindeki köylerin eski isimleri üzerine yapılan kapsamlı araştırmalar, bu köylerin tarihi ve kültürel bağlamını ortaya koymakta. Örneğin, Ovacık ilçesinde bulunan ve bugünkü adı "Yeniköy" olan köyün eski adının "Havav" olduğu belirlendi. Bunun gibi birçok köy, eski isimleriyle bir zamanlar farklı etnik ve kültürel grupların yaşam alanıydı.

Hozat, Mazgirt, Pertek ve Çemişgezek ilçelerindeki köylerin de eski isimleri üzerine yapılan çalışmalar, bu köylerin geçmişte hangi topluluklara ev sahipliği yaptığını, hangi tarihi ve kültürel olaylara tanıklık ettiğini gözler önüne seriyor.

Bu araştırmalar, Dersim'in zengin tarihini ve kültürel mirasını gün yüzüne çıkarmanın yanı sıra, bölgenin geçmişiyle bağlantı kurmayı ve bu köylere olan bağları güçlendirmeyi amaçlıyor. Aynı zamanda, bu eski isimlerin korunması ve yeni nesillere aktarılması, Dersim'in tarihi ve kültürel kimliğinin yaşatılması açısından büyük önem taşıyor.

Bölgedeki yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları, bu eski isimlerin korunmasını ve tanıtılmasını destekliyor. Dersim köylerinin eski isimlerinin korunması ve tanıtılması adına atılan bu adımlar, bölgenin tarihsel ve kültürel zenginliğini daha geniş kitlelere aktarma amacı taşıyor.

1) Altınyüzük – Şakak

2) Atadoğdu-Teşnek

3) Babaocağı- Havikpah

4)Batman (Çatılı-Haraba, Tahtıhalil- Durak, Erler- Hopik, Geçimli- Şugevir, Gecitli-Repberler, Haydarlı- Haydari)

5) Çalkıran (Çiçekli-Kalbusan, Gökçeler-Pırgiç)

6) Dikenli-Haçeli (Güneşli-Mehmet, Soğuksu-Söyütözü)

7) Dözpelit-Bornak (Avcılar-Tepecik) Yukarı Tarlacık-Yukarı Cırtik

8) Aktuluk-Türşmek (Çicekli- Robayık, Çölcayır- Dinar, İskele- Melekbahçe Sorkum-Samanyolu, Mehti-Tütünlü Tar)

9) Başakcı-Taptikler (Aşağı Başakcı-Aşağı Taptikler)

10) Baylık- Velikan, (Demirlibahçe-Tomaik,Gelincik-Hösnek, Karayusuflar-Karayusufhan, Köklüce-Keykan)

11) Böğütlen-Hafsikler, (Dikence-Karapınar)

12) Burmagecit-Şığso,

13) Çemceli (Halitpınarı-Rabat)

14) Çimenli- Hırnik (Çukurbağ-Kalkar)

15) Çılga-Sırc (Çevlik-Dağ, Esenyurt-Oh )

16) Demirkapı-Hıc (Deregöl-Dev, Yaylalar-Hıcık, Eğriyamaç-Müşkürek)

17) Geyiksuyu-Deşt

18) Gözen- İksor

19) Karşılar-Holvari (Ayvacık-Yenidizdan, Darıca-Venk, Elmacık-Ballı)

20) Okurlar-Askisor

21) Sarıtaş (Ayranlı-Ekindi )

22) Çicekli-Çihik (Aşağı Tarlacık-Aşağı Cırtik, Bölmeli- Kurtıguri, Dallı-Davikar, Doğanca-Ariman, Güllü- Halasur, Hacı-Kalemdüzü, Kurutlu-Zarkavat, Subaşı-Kurnan, Yayıklı-Munzur)

23) Doluküp-Merho ( Ağaclı- Varidar)

24) Kopuzlar-Hosor ( Hozan-Huzan, Varlık-Karhikan)

25) Yolkonak –Sorpiyan

26) Kocakoç- Pağ (Ballı-Mirzalı, Boylu-Hagü, Kayacık –Teşnik, Tatlıca-Körekan, Yağlıca-Maman,Yapraklı-Çelenk, Yürücek-Feran, Yıdızlı-Çerme)

27) Ambar ( Aşağı Özlüce-Aşağı Kavahik, Özlüce-Kavahik)

28) Atlantı-Şögeyik (Aşağı Atlantı-Aşağışögeyik, Gedikli- Gezirge, Göneli-Azur, Kutlu-Utan, Oluklu-Şakirman, Sarıçiçek-Pikan)

29) Çukurköy (Aydoğdu-Pirikan, Gölgeli-Meneşküt, Güçlü-Puzikigülan, Konuklu- Karsini, Taşoluk-Kilise)

30) Doludizgin-Tirkel

31) Erdoğdu-Velikesen (Bardak-Moşik, Bardakkale-Moşikkale, Yeşilce-Göv)

32) Güdec-Haceri (İnceler-Tavyan, Yukarı Güdeç- Yukarı Haceri)

33) Gömemiş ( Aşağı Taht-Pazarpun, Bilgili- Kurnik, Kavacık-Nuran)

34) Gürbüzler-Vankük (Yanlızçam-Samo)

35) Kuyluca-Putik (Dere Kapılı-Devran, Taşburan-Rosdan)

36) Meşeyolu-Körtan (Kılavuz-Alanhopik, Küplüce-Kavahik, Örencik-Derekarsni)

37) Sinan (Alatlı-Cıkan, Yeşilkaya-Gevrek)

38) Yeşilkaya-Gevrek (Çaylı-Kortasur, Düzce-Alangevreği, Işık-Verec, Tosunlu-Marik)

39) Tülük-Kahmut

40) Alacık-Taht (Kanatlı-Ternesi, Karagöl-Hengirban, Köklüce-Masırban, Ortanca-Kur, Sağlık-Köspuğ, Subaşı-Küçükzel, Yanık-Yanıkkom, Yazıcık-Kunik)

41) Baldan-Ağdat (Usluca-Deşt, Güneşli-Pagan)

42) Çıralı-Gini

43) Dedeağaç-Pilvenk

44) Gökçek-Seyithan (Güzelce-Vartinik, Heybeli-Deşt, Koçlu-Areke, Örentaş-Pakördek, Özlüce-Kurvarik, Taşlıca-Gevrek, Yağmurlu-Mirik)

45)Güleç-Sağsik (Aşağıdere-Aşağıderehag, Bağbaşı-Kahmur, Erdemli-Marçik)

46) Kocalar (Doluca-Nurşit, Mutlu-Ohunda, Yuvacık-Velikaş)

47) Suat-Vanariç (Ürünlü-Banasor, Yoğurtlu-Avundak, Yoncalı-Tahtibor)

48)Uzuntarla (Samanlı-Hozmerek, Tarlabaşı-Pağal, Toklu-Haluç, Yapraklı-Kalkundur)

Çemişgezek

1)Anıl-Hazeri

2)Arpadere-Bıradi

3)Aşağıbudak-Türkkaravenk

4) Bağsuyu-Mağmunut

5) Gözlücayır-Ekrek

6) Kıraçlar-Hıdıroz ( Yağmurlu-Çicoğlu)

7)Paşacık-Osgeh ( Buğdaylı-Pağhosi)

8) Sakyol-Pulur ( Yuvacık-Kürtler)

9) Toratlı-Behke

10) Vişneli-Bırıhı

11) Yukarı Budak- Karavenk

12)Yünbüken-Germisk (İncesu-Göhre)

13)Ahcapınar-Vakovan

14) Bozağaç-Erkeğan (Hüngürlü-Keşiş)

15) Payandüzü-Sinsor

16)Sarıbalta-Komer (Komşular-Mücevir)

17) Aşşağı Bayır- Peydere, Yukarı Bayır- Yukarı Pedere, Üvünlü-Reşoğlu)

18) Uzungöl-Ağgi

19) Yemişdere-Derderiç (Kuşlu-Pazga)

20) Gedikler-Germilli

21) Alakuş-Mamsa

22)Aşağı Demirbük-Aşağı Vartinik

23) Cebe-Pazapun (Gözecik-Müştek)

24) Doğanalan-Hammeşe

25) Erkalkan-Sığnek (Çatalca-Orzuk, Cengel-Şıngah)

26 Ulaklı-Kızı Köy

Pertek

1) Çakırbahçe-Çorovan

2)Demirsaban-Zeverek (Altınküp-Sevkar)

3)Akyurt-Osolus

4) Dorutay-Zeve (Kolbaşı-Kesürek)

5)Çetinyaka-Balan (Karşıyaka-Hasır, Sürmeçik-Demürek)

6)Kolonkaya-Kaviler( Bağören-Deşt, Damlapınar-Zımak, Doluca-Zahoran, Edinçik-Beroc, Işıklar-Kavi)

7)Korluca-Tilköy

8) Yalören-Hıdolar (Arılar-Vahna, Çıkınlı-Yukaroçıno, Dağarcık-Aşğıcıno, Dillice-Zarahut, Sorkulbağı-Serhumbağı)

Akdemire Bağlı Köyler

1)Akdemir-Abşeker

2) Gülbahçe-Kömreş

3)Ayazpınar-Titinik

4)Ballıdut-Kohginik (Tarlacık-Şükürük)

5)Bulgurdere-Celedor (Çayırcık-Havsin)

6)Çukurca-Behrav

7)Gövdeli-Tahsu

8)Bayırlı-Kormeş

Dereye Bağlı Köyler

1)Dere-Rumkiğ

2)Ardıç-Sağmandersim (Akdarı-Mirzolar, Ekşiler-Eşiler)

3) Elmakaşı-Puhateris (Yeşilkaya-Dolukan)

4)Kayabağ-Ağzunik (Bozdoğan-Hilal, Elecik-Darguz)

5) Söğütlütepe-Gülbarı

6)Kesmebaş-Kalur

7)Yalınkaya-Çarhik

8)Yamaçoba-Erindek

Pınarlara Bağlı Köyler

1)Pınarlar-Paşavenk (Göztepe-Şürük, Baltagirmez-Veyso)

2) Beydamı-Balışer

3)Biçmekaya-Haresenk

4) Çalıözü-Vasgirt

5) Çataksu-Addolu (Yakabaşı-Aşağıurik, Günyüzü-Gemiesi)

6) Günboğazı-Margik

7) Karagüney-Kadosa

8) Komşulu-Babir

9) Konurat-Hahi ( Gökbudak-Beleknebo, Karameşe-Tezikan, Sarıpınar-Zazalar

10) Tozkoparan-Tarız

11)Yeğencik-Musadarıç

12) Yakabaşı- Urik

Ovacık

1) Ağaçpınar-Haçkirek

2) Akyayık-Solhasan

3)Aslandoğmuş-Cırpazin

4) Torunaba-Kırmil

5) Aşlıca-Nanikuşağı

6)Çambulak-Kirgat

7)Çayüstü-Malmekrek

8)Çemerlitaş-Gevrik

9)Eğimli-Maraş

10) Çöğürtlük-Bozikuşağı

11)Eğrikavak-Kalikuşağı

12)Eskigedik-Birman

13)Güneykonak-Çakperi

14)Işıkvuran-Havsi

15)Koyungölü-Kedek

16)Kuşluca- Derik

17)Otlubahçe-Gazikuşağı

18)Öveçler-Kerdiz

19)Paşadüzü-Kodi

20)Sarıtosun-Mistuuşağı

21)Tepsili-Mekikuşağı

22) Yakatarla-Zaruk

23)Yarımkaya-Hamzikuşağı

24)Yaylagünü-Arzumak

25)Yazıören-Velolar

26)Yenisöğüt-Pozvenk

27)Yoğunçam-Tillek

28) Yoncalı-Ortinik

Karaoğlana Bağlı Köyler

1)Karaoğlan-Kakbil

2)Aktaş-Ağtaş

3)Buzlutepe-Kakbil

4)Doludibek-Namlis

Yeşilyazı Köyleri

1) Yeşilyazı-Zerenik

2) Cevizlidere-Merho

3) Karayonca-Pardi

Hozat

1)Alancık-Puhami

2)Altınçevre-incığge (Gümüşlü-Kurkurik)

3) Balkaynar-Cemolar (Demirkol-Balolar

4) Beş elma-Hopik

5) Bilekli-Miksor

6) Buzlupınar-Kırnik

7) Çaytaşı-Lolantaner (Akveysi-Ağveysi)

8) Çığırlı-Zımık (Bakacık- Pirkani, Kayabağ-Venk, Meşedibi-Çirtik)

9) Dalören-Pakire (Akbulut-Cbikan)

10) Gecimli-Ergen (Dikenli- Hozak, Meşeli-Yazımmeşeli)

11) Karabakır-Bargani

12) Kavuktepe-Geviçler

13)Kurukaymak-Kavga

14)Sarısaltık-Derik

15)Taştlı-Torut

16) Tavuklar-Kardelen

17) Uzundal-Hoşan

18) Yücelti-Şirtikan

19) Çağlarca-Peyik (Erenler-Norsil, Sütpınarı-Şimlike, Üzümlü-Orzi)

20) Akpınar (Kuşaklı-Şehbat, Kuzuluk-Ağzonik)

21) Boydaş-Şamoşi

22)Kalecik-Kalacık(Bayram-Hadişar, Gökçe-Yeşilseğediği, Karataş-Karamenseğedi)

23) Yenidoğdu-Kilise (Arpalı-Sorpiyan, Çalıkuşu-Kalankoz,

Mazgirt

1)Ağacardı-Şorda

2) Arpabük-Cantur

3) Alanyazı-Hozinkiğ

4)Arslanyurdu-Lazvan

5) Aşağı Oyumca-Aş Sındam

6) Aşağı Tarlacık-Aş Hezirge

7)Avunca-Keştun

8) Bulgurcular-Germisi

10) Dazkaya-Hasorik (Ören-Haraba)

11)Demirkazık- Kocaohanz

12)Doğanlı-Kurçik

13)Gümüşgün-Geban (Kaşıkçı-Samasor,Yongalı-Kamkamik)

14)Koçkuyusu-Dilanoğlu

15) Köklüce-Kabun (Anayol-Hovar, Arıcık-Serkemer, Karadere-Hopik

16)Oymadal-Reşmezrea (Dibekli-Salhan)

17) Yazeli-Kirzi

18)Yenibudak-Tarpasor

19) Yukarı Oyumca- Sindam

Akpazar’a Bağlı Köyler

1)Balkan– İlanlı

2) Gelinpınar-Şomi

3)Küllüce-Gorcan

4) Baltacı-Mürüt

5) Karşıkonak-Hoşi

6)Kepektaşı-Pağnık

7) Oburukbaşı-Lemköy

8) Obuzbaşı-Kürekan

9) Ortadurak-Calkadan

Darıkent’e Bağlı Köyler

1)Akdüven-Fara (Dedebağ-Bağin)

2)Akkavak-Şilk

3) Anıtçınar-Çoşik

4) Ataçınar-Veliyan

5) Yüceler-Deştipiri

6) Aydınlık-Canık

7)Beşoluk-Davalı

8)Dallıbel-Beroç (Aralık-Danzik, Yarış-Dalik)

9) Dayılar-Kacaran(Boncuklu-Kortilcin)

10) Doğucak-Hülüman

11) Geçitveren-Ricik (Akpınar-Beyaz Pınar)

12) Gelincik-Kupik

13) Güleç-Komikıran (Ballıca-Tutiyan)

14) Dervişler-Dervişan (Karıncalar-Deryihiran, Ortaklar-Havkan)

15) Kartutan-Lödek

16) Sivrice-Şadiyan (Yılmaz-Komkar)

17) Koyun Uşağı-Şihik

18) Kuşaklı-Menekrek

19) Topaktaş-Loto

20) Otlukaya-Pulan

21) Öreniçi-Haraba

22) Özdek-Bilan(Yuvak-Dostal)

23) Sarıkoç-Hiştan

24) Söküçek-Akkilise (Çobanlı-İsnis, Uzunyol-Hodan)

25) Sürüntaş-Kardere

26) Yaşaroğlu-Koman (Bütünlü-Tamam, Dalbahçe-Gomik, Su Başı-Koltan, Yaşar-Kortaş)

27) Yeldeğen-Şöbek

Nazımiye

1)Çevrecik-Sayrik ( Sarıca-Ger)

2) Demirci-Dizik ( Beşoluk-Rabat, Gölgelik-Seyvan, Tavuklu-Dizrek)

3) Alaca-Musefil, Bayındır-Kalferat Dilekli-Munzur Baba, Köpüklü-Cirin, Tanrıverdi-Butan)

4) Güneycik-Azgılar( Yalıntaş-Pohos)

5) Günlüce-Kalman

6)Güzelpınar-Hosun (Boyalı-Ağraşek, Ekinli-Hormek, Esenli-Şakulan, Geçitli –Piligevir, Tekeçik-Hasikan)

7)Kapıbaşı-Dağyan ( Alankomu-Dağyan)

8)Bekçiler-Mürer, Kapaklı-Gazik, Süleyman-Saka, Sığırcık-Pürhan)

9) Ekinbaşı-Kan, Koçlar-Kem

10)Turnayolu-Holik (Bıckılı-Fatan, Yoncalı-Şukan)

11) Yiğitler-Kirik

Dereova Köyleri

1)Koyuncu-Hay, Ulak-Taht

2)Ayranlı-Keşküvar (Gürbulak-Rutan, Karacan- Mevliyan Oğlakçı-Taht

3) Beytaşı-Dalav

4) Büyük Yurt-Hakis (Bayırcık-Boztaş, Eryurt –Gömegül, Kapıkaya-Erin, Taşdelen-Küzür, Uçar-Teyyare, Yakacık-Hormek,Yüceler-Viraz)

5)Doğantaş-Deşt

6)Çiçekli-Gömegül, Çömlek-Şavata, Gevrek-Geven, Kayalı-Kalesan, Üçkonak-Bellakan

7) Sarıyayla-Cıvarik (Kuzguncuk-Melkiş)

8)Yayıkağıl-Kimsor ( Bayramlı-Sevkan,Çığır-Çatan, Dağdibi-Kimsor-Kuyulu-Pezikan)

Dallıbahçe’nin Köyleri

1)Dallıbahçe-İresi(Aksu- Beran, Dibekli-Kurticev, Saklıca- Ger, Yamaç-Kutribertal) 2)Doluca-Harik(Aslanlı-Kurtan, Baştarla-Menikan, Bayır-Cıkabur, Beşağaç Musaliyan, Çevik-Cevlik, Hatun- Geriş, Karacan-Şerikan, Koç-Hop)

3) Beşik- Hop, Boylu-Geban, Çayönü-Derelay, Göktaş-Kürtıkran, Konuksever-Veroç, Sungur-Pirik)

4)Bostanlı-Panan(Aksakal-Hay, Altın-Zime, Bucaklı-Zeyve, Kavşek-Mercarik, Oymataş-Derecekeran, Taşgeçit-Pul)

5)Yazgeldi- Hodik(Akçalı-Zımme, Akyaprak- Hodik, Ağaç-Beyan, Kargılı-Derelay, Kuşkondu-Horik, Paşakulu-Paşakuli)

6) Doluca-Hanik( Ayrancı-Hanika, Bulak-Gencirik, Kaymaklı-Giresor, Kürekli-Verendik, Tokaçlı-Sinebat

Pülümür

1)Ardıçlı-Gersinut

2)Çağlayan-Ferhadin

3)Çobanyıldızı-Kınolar(Uluca- Sırcım)

4)Erecik-Karır(Keremli-Şamı)

5)Turnadere-Rabat

Balpayam’a Bağlı Köyler

1) Arılı-Beykom, Ayranlı-Hengeme, Bahçe-Başeğmez, Buğdaylı-Munzuran, Düzçatı-Silkan, Kavacık-Şihik, Söğütlü-Dostıkan

3)Boğaz-Karaderbendi(Ekinözü-Racolar, Göyümlü-Canikan, Mercimek-Hop)

4) Ağılcık-Cenikan, Bayraklı-Mirikan)

Dağyolu Nahiyesi’nin Köyleri

1)Dağyolu-Şeteri(Bölücek-Piknki, Eğribük-Kornalar, Gürbulak- Aktaç, Tarlabaşı-Kortolar, Uşaklı-Rüstem)

2)Alanlı-Kuru, Kırtepe-Kerikan,Taşkıran-Lengen)

3)Armutlu-Oskan, Güllübağ-Aprik, Pınarlı-Cello)

4)Doğanpınar-Pitige

5) Kırkmeşe-Göbürge

6)Salkımözü-Birastik

7)Doğancık-Kello

8) Alğılı-Helel (Çakırlı-Mirhan, Heybeli-Miyandonik, Sızmalı-Dalp)

9) Ünveren-Mukuf

10) Aktekin-Temt, Barışlı-Gözikan, Bayramlı-Alvere, Bozağaç-Şavık, Burgulu-Tıf, Dolubakraç-Vuroş, Esmecik-Merho, Özbaşı-Dere,Taşyuva-Hanolar, İmrendi- Biçim

Kırmızıköprü’ye Bağlı Köyler

1)Bulut-Dız

2)Söğütlü-Hınzorı

3)Çakırkaya-Denzek

4)Dereboyu-Danzık (Aksüt-İşger, Külekli-Hor, Pamuklu-Lonç, Yumrutaş-Soğan)

5)Efeağılı-Veremini

6)Gökçekonak-Tahsini

7) Kabadal-Acirir(Yaylalı-Lisor)

8)Kangallı-Murdafan

9)Karagöz-Kürk

10)Kaymaztepe-Meciköy

11)Kocatepe-Aşkirek

12)Kabuklu-Harsi(Çukurca-Azigiler, Mutlu-Hinzoru)

13)Sağlamtaş-Cirik,

Üçdam’a Bağlı Köyler

1)Derindere-Korsolar

2)Üçdam-Eşil