Dersim İsminin Kökenine Işık Tutacak Yeni Keşif

Tarihi kökleriyle dikkat çeken Dersim isminin etimolojisi, "Dağlar" anlamına gelen Taur köküyle bağlantılıdır. Bu ad, yerli ve arkaik bir isim olan "Taurezium"un Roma döneminde Latinize edilmesiyle ortaya çıkmış ve daha sonra İrani diyalektlerin etkisi altında halk etimolojisi yoluyla "Dersim" şeklini almıştır.

Ancak, bu ismin kaynağına dair halk etimolojisi temelli teoriler daha yaygın ve popülerdir. Bazı kaynaklara göre, bölgeye Dersim adı, zengin maden yatakları nedeniyle verilmiştir. Bu görüşü destekleyenler, Dersim kelimesinin Farsça kökenli olduğunu, "gümüş" (sim) ve "kapı" (der) sözcüklerinden türetildiğini öne sürerler. Başka bir tez, Dersim kelimesinin Zazaca kökenli olduğunu ve "dar" (ağaç) ile "sim" (gümüş) kelimelerinden oluşarak "Gümüşağaç" anlamına geldiğini savunur.

Ancak, farklı teorilere göre Dersim, Zazacada "duvarlı" anlamına gelirken, bazı kaynaklar ise bu ismin, bölgede yaşamış bir Ermeni dini lideri olan Der Simon'un adıyla ilişkilendirildiğini iddia eder. İlginç bir iddiaya göre ise, Dersim adı 1847 öncesinde "Desim" şeklinde yazılıyordu ve bu isim, yazım hatasından kaynaklanarak Desimli Aşiretinin adından türetilmiş ve zaman içinde "Dersim"e dönüşmüştür.