Tunceli Bölgesinin Jeolojik Özellikleri ve Jeotermal Potansiyeli

Tunceli bölgesindeki jeolojik formasyonlar yaşlıdan gence doğru şöyledir:

Paleozoik Keban Metamorfitleri: Bu formasyon, şist, gnays, mermer, kuvarsit ve amfibolit gibi metamorfik kayaçlardan oluşur. Bu kayaçlar, Paleozoik dönemde yüksek basınç ve sıcaklık altında değişime uğramıştır. Bu formasyon, bölgede en geniş yayılım gösteren formasyondur.
Üst Kretase Harami Formasyonu: Bu formasyon, kumtaşı, kireçtaşı, marn ve konglomera gibi tortul kayaçlardan oluşur. Bu kayaçlar, Üst Kretase döneminde denizel ortamda çökelmiştir. Bu formasyon, bölgede yer yer aflor etmektedir.

Orta-Üst Eosen Kırkgeçit Formasyonu: Bu formasyon, tüf, aglomera, andezit ve bazalt gibi volkanik kayaçlardan oluşur. Bu kayaçlar, Orta-Üst Eosen döneminde volkanik faaliyetler sonucunda oluşmuştur. Bu formasyon, bölgede volkanik arklar halinde görülmektedir.
Üst Miyosen Karabakır Formasyonu: Bu formasyon, kireçtaşı, marn ve linyit gibi tortul kayaçlardan oluşur. Bu kayaçlar, Üst Miyosen döneminde karasal ortamda çökelmiştir. Bu formasyon, bölgede linyit yatakları ile ilişkilidir.

Kuvaterner yaşlı alüvyon: Bu formasyon, çakıl, kum ve kil gibi klastik malzemelerden oluşur. Bu malzemeler, Kuvaterner döneminde akarsu taşkınları ile taşınmış ve biriktirilmiştir. Bu formasyon, bölgede akarsu vadileri boyunca yayılmaktadır.
Tunceli bölgesinin jeolojik özellikleri, jeotermal enerji potansiyelini de belirlemektedir. Jeotermal enerji, yer kabuğunun derinliklerindeki sıcak su veya buharın yeryüzüne ulaştırılarak ısı veya elektrik enerjisi olarak kullanılmasıdır. Jeotermal enerji kaynakları genellikle volkanik aktivite ile ilişkilidir. Tunceli bölgesinde volkanik aktivite Orta-Üst Eosen döneminde yoğunlaşmıştır. Bu dönemde oluşan volkanik kayaçlar arasında sıcak su sirkülasyonu sağlanmıştır. Ayrıca bölgedeki fay hatları da sıcak suyun yeryüzüne çıkmasına olanak vermiştir.

Tunceli bölgesinde Pertek ilçesinde jeotermal alan bulunmaktadır. Pertek jeotermal alanı, Pertek fay zonu üzerinde yer almaktadır. Pertek fay zonu, Doğu Anadolu Fay Zonu’nun bir parçasıdır. Pertek jeotermal alanında 10 adet sondaj kuyusu açılmıştır. Bu kuyulardan çıkan sıcak suyun sıcaklığı 40-70°C arasında değişmektedir. Bu sıcak su, termal turizm, seracılık ve balıkçılık gibi amaçlarla kullanılmaktadır. Pertek jeotermal alanının elektrik enerjisi üretimi için de uygun olduğu düşünülmektedir.

Tunceli bölgesinin jeolojik özellikleri, hem jeolojik miras hem de jeotermal enerji açısından önemli bir potansiyele sahiptir. Bu potansiyelin korunması ve değerlendirilmesi için bölgede daha detaylı jeolojik araştırmalar yapılması ve jeotermal kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılması gerekmektedir. (İLKHA)