Asgari Ücret Tespit Komisyonu asgari ücrete yapılacak ara zam oranını görüşmek üzere bugün toplanıyor. Asgari ücrete 2002 yılından bu yana yapılan artış oranı yüzde 264,3 olurken Temmuz ayında yapılacak ara zam 85 milyon vatandaşın cebine yansıyacak şekilde planlandı. Bu artış toplu iş sözleşmesi uygulanan işyerlerindeki ücretler başta olmak üzere tüm ücretleri de kapsayıcı artırıcı bir etkiye sahip bulunuyor. Yeni asgari ücretin düzenlenmesiyle birlikte, en düşük aylık ihbar, kıdem tazminatı, emzirme yardımı, 65 yaş aylığı, işsizlik maaşı, staj ücreti, GSS primi, Bireysel Emeklilik Kesintisi başta olmak üzere birçok gelir, sosyal destek kalemi de aynı şekilde artacak.
YENİ ASGARİ ÜCRET NE KADAR OLACAK?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev sahipliğinde yapılacak toplantıya Türk-İş, TİSK heyeti'de katılacak. Birinci toplantıda bugün net 8 bin 506 lira
(brüt 10 bin 8 lira) olan asgari ücrete ilişkin gözlemlenen beklentiler, enflasyon başta olmak üzere ekonomik veriler tümüyle değerlendirilecek. Yeni asgari ücrete refah payı ile birlikte yüzde 30 zam olarak ön plana çıkarken, net ücretin 11 bin 58 lira (brüt 13 bin 10 lira) olması öngörülüyor. Temmuz ayında asgari ücretin artmasıyla kıdem tazminatları son brüt maaş üzerinden hesaplanacak.
2023 TEMMUZ ASGARİ ÜCRET ZAMMI BİRÇOK VATANDAŞIN GELİRİNİ ARTIRACAK
İşten ayrılanlar için hesaplamada yeni asgari ücretin brüt rakamı kabul edilecek. Asgari ücret bütün iş kollarını kapsayacak şekilde ayrıntılarıyla belirleniyor, işveren bu
ücretin net altında ödeme yapamıyor. Asgari ücrete yapılacak zammın asgari ücret üzerinde ücretle çalışanlar için de artışı gündeme getirmesi öngörülüyor.
Milyonlarca çalışanı ve dolaylı olarak da tüm vatandaşları ilgilendiren asgari ücrette net ikinci zam başta olmak üzere merak edilen soruların yanıtları şu şekilde:
1- Asgari ücrete ara zam ne kadar olacak?
Asgari ücret, yiyecek, barınma, ısınma, giyecek gibi temel ihtiyaçların karşılaması için alınan en düşük verilen ücrettir. Asgari ücret her yıl ülke ekonomisi,
gerçekleşen ve hedef enflasyon, yaşam maliyeti, refah payı gibi parapetlereler de göz önüne alınarak net ücret belirleniyor. Asgari ücret ocak ayında net 8 bin 506 lira oldu.
Temmuz ayı zammı için mesai yarın başlıyor. Hükümet tarafından yapılan açıklamalarda 500 dolar (11 bin 699 lira) seviyesi kritik eşik olacak. Ara zam refah payıyla
belirlenecek. Yeni asgari ücrette yüzde 30'luk zammı ön plana çıkarıyor. Bu oranda bir zam yapılması durumunda net ücretin 11 bin 58 lira (brüt 13 bin 10 lira,
işverene maliyet 15 bin 286 lira) olması öngörülüyor.
2- Sosyal yardımlar asgari ücret hesabında dikkate alınıyor mu, vergi muafiyeti devam edecek mi?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın teklifi üzerine Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplanıp yeni asgari ücreti her zaman belirleyebilir. Bu ister yıllık
ister aylık belirleyebilir. Bunun üst sınırı iki yıllıktır. Ücret belirlenirken ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durum, ücretliler geçinme indeksleri,
geçim şartları göz önüne alınıyor. Asgari ücretin ödenmesinde işveren tarafından işçiye ödenen ek ücretler ve sosyal yardımlar dikkate alınmıyor. Yılbaşında asgari
ücrete gelir vergisi kaldırılmıştı. Asgari ücrete kadar olan kazançlara vergi istisnası uygulanacak. Tüm çalışanların maaşlarının asgari ücrete kadar olan kısmı
vergi dışı kalmaya devam edecek.
3- Asgari ücrete yapılan zam kimleri etkileyecek?
Asgari ücret artışı, işverenlerden genel sağlık sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılardan evde tarhana yapan bayanlara, işsizlik sigortası alanlardan yurtiçi ve
yurtdışı borçlanma yapanlara kadar birçok kişiyi etkiliyor. Asgari ücretlinin kıdem ve ihbar tazminatı tutarları artacak. İşsizlik ödeneği ile kısa çalışma ödeneğinin
tavanı artacak.
4- Ara zam bütün iş kollarını kapsıyor mu?
Asgari ücret, bütün iş kollarını kapsayacak şekilde belirleniyor. Sadece İş Kanunu kapsamında olanlara değil, deniz-basın iş kanunları ile Borçlar Kanunu'na tabi
olarak çalışan işçilere de ödenecek ücret asgari ücretin altında olamıyor. İş kollarına, işçinin yaşına göre ayırım söz konusu değil. Linyit, taşkömürü çıkarılan
işyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek asgari ücret de normal asgari ücretin iki katından az olamıyor.
5- Asgari ücret ayda kaç gün üzerinden hesaplanır?
Ücretin, bir günlük olarak belirlenmesi esastır. Aylık, haftalık, saat başına, parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen durumlarda gerekli
ayarlamalar buna göre yapılıyor. Saatlik ücret aylık 30 iş günü üzerinden hesaplanır. Haftada 1 gün yasal bağlamda zorunlu ücretli izin ve 45 saatlik haftalık
standart çalışma saati vardır. Haftalık çalışma saati haftanın diğer günlerine yayıldığında günlük mesai 7.50 saat olarak hesaplanıyor.
6- İşveren asgari ücretin altında ödeme yapabilir mi?
İşçilere belirlenen asgari ücretten düşük ücret ödenemiyor. İş akitlerine ve toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konamaz, konulsa bile geçerli olmaz.
Belirlenen asgari ücreti ödemeyen veya eksik ödeyen işveren vekiline idari para cezası uygulanıyor.
7- Asgari ücret artınca neler değişecek?
İşsizlerin aldığı maaş aynı oranda artış gösterecek . Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapanların ödeyecekleri miktarlarda artış gösterecek.
İş göremezlik ödemesin'de artış yaşanacak. Yaşlılık, evde bakım, engelli maaşları da ara zamla birlikte yükselecek.
8- Asgari ücrete zamla birlikte maaşların vergi dilimine takılması da önlenecek mi?
Asgari ücrete zammın ardından çalışanların maaşlarının düşmemesi için de vergi düzenlemesi yapılması öngörülüyor.
Bunun için ücretlerin Gelir Vergisi Kanunu'nun ikinci dilimine girmesi önlenecek. Ücret üzerindeki vergilerde yapılacak düzenlemeyle çalışanların gelirlerinin
artırılması öngörülüyor.
Toplam sigortalarının yüzde 41'i, 7 milyon 131 bini asgari ücretle çalışıyor. (İLKHA)