Dersim'deki tarihi Ambar Kalesi'nin kalıntıları, Munzur Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eskiçağ Tarihi Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Harun Danışmaz'ın yaptığı incelemelere göre, Urartu döneminden izler taşıyor. Meşe ormanları arasındaki kayalık alanda bulunan Ambar Kalesi, kalelerin yanı sıra tarihi çeşme, cami, kilise ve köprülerin sıkça görüldüğü bir kent olan Dersim'de, geçmiş medeniyetlere ait izleri gün yüzüne çıkarıyor.
Ambar Kalesi, sur temel yatakları, çok odalı kaya mezarı, harçlı sur duvarları, burçlar, kaya basamakları, sarnıç ve kaya şapeli gibi çeşitli kalıntılara ev sahipliği yapmaktadır. Doç. Dr. Harun Danışmaz'ın araştırmalarına göre, kalede iki ayrı döneme ait kalıntılar bulunmaktadır.
Sur temel yatakları, çok odalı kaya mezarı ve kaya basamaklarının bir bölümü Urartu dönemine aitken, harçlı sur duvarları, burçlar, kaya basamakları, ve sarnıçlar ise Urartu sonrası döneme tarihlenmektedir.
Doğu Anadolu'da yaklaşık 3 bin yıl önce Urartu krallığıyla başlayan kaya mezarı geleneği, Ambar Kalesi'nde de görülmektedir. Bu mezarların genellikle ayrıcalıklı kişilere ait olduğu ve kalelerin sitadel bölümünde yer aldığı belirtiliyor. Ayrıca, Ambar Kalesi'nin boyutları bakımından Mazgirt Kaleköy kalesi ile Erzincan'daki Şirinlikale, Taşbulak ve Pekeriç kaleleriyle benzerlik gösterdiği ifade edilmektedir.
Ambar Kalesi'nin tarihi ve kültürel güzellikleri, turizm potansiyeli yüksek bir destinasyon olma özelliği taşımaktadır. Özellikle doğaseverler, fotoğrafçılar ve tarih meraklıları için ilgi çekici bir nokta olan kale, Dersim'in zengin tarihini ve kültürünü tanıtmak adına önemli bir rol oynamaktadır.